İşletme Stratejisi
“Amaçlarımıza ancak hararetle inandığımız ve uğruna gayretle çalıştığımız bir plan sayesinde ulaşabiliriz. Başarıya giden başka yol yoktur.” Pablo Picasso
İş planı oluşturmanın ilk aşaması amaç ile başlar. Bir amacınız yoksa hazırlamanız gereken bir strateji ya da planın bir anlamı da yoktur. Amacınızı sapladıktan sonra ona uygun uzak görüşlülük, misyon, özel hedefler, strateji kurmak, eylem planları hazırlamak, planları yürütme, değerlendirme ve geliştirme süreçlerine doğru ilerleyebilirsiniz.
Amacım nedir?
Belki de ilk sorulması gereken soru budur? Ancak tavsiyem bu soruya cevap vermenin alt üç soru ile yapılmasıdır. Bunlar; Şuan neredeyim? Nereye varmak istiyorum? Nasıl ilerlemem gerekiyor?
Soruların cevaplarını salt derin düşünceler ile cevaplamak mümkün değil ve zaten verimlide olmaz. Araştırma yaparak, veri analizleri kullanarak, ortaklarınız ve/veya iş birlikçileriniz ile görüşerek, çalışanlarınız ile yapacağınız toplantılar ile cevapları oluşturmaya başlayabilirsiniz.
İşletmeler genellikle anlık kazanç ihtiyacı ve kısa sürede kar elde etme dürtüsü ile hareket ederler. İnsan doğası gereği, biran önce satış yapmak yani kar elde etmek ister. Bu nedenle olacak ki iş planı oluşturmak, daha ilerisini düşünmek zor gelebilir.
Strateji oluşturmayan firmalar birazda sektörü ile alakalı binlerce sorun ile karşılaşabilir.
Yeni bir rakibin pazara girmesi, ekonomide ki olumsuz dalgalanmalar, yasal düzenlemelerin değişmesi, beklenmedik mali krizler gibi olası bir çok sorun karşımıza çıkabilir. İş planı oluşturmak ve uygulamak bu tarz beklenmedik sorunlar karşısında daha güçlü durmamıza olanak tanır. Strateji ile olası darbelerin etkisini tamamen yok etmek mümkün olmayabilir ancak etkiyi azaltabiliriz. İşletmenin strateji ile ortaya koyduğu yol haritası, yol boyunca karşılaşılacak olası engelleri anlamamıza ve gerekli tedbirleri ön görmemize sebebiyet verecektir.
Peki iş planını oluştururken nelere dikkat etmeliyiz?
İş planının net ve anlaşılır bir bütün olması gerekir. Belirli periyotlar halinde iş planını gözden geçirmek, revize etmekte akıllıca olacak ve işletmeniz adına alacağınız mükemmel bir karar olacaktır. Bunun dinamik bir süreç olduğunu ve zaman zaman düzenlemeler yapmanız gerektiğini bilmelisiniz.
Örneğin her üç ayda bir, her altı ayda bir, yılda üç defa yada maksimum yılda bir defa iş planını revize etmeniz, o yılki stratejinizi görmenize yardımcı olacaktır. Belki yıllık iş planına ayıracağınız zaman gözünüzde büyüyor ve zamanınızı o an gözünüze daha önemli görünen işlere ayırmak istiyorsunuz.
Planlamada ki beş dakika uygulamada bir saat kazandırır. Japon Atasözü
Ne var ki bir elin parmağını geçmeyecek gün sayısı kadar harcayacağınız mesai sizin dönemsel yol haritanızı belirleyecektir. Dolayısı ile üç ay, altı ay ya da bir yılda siz ne yapacağınızı, nereye nasıl gitmeniz gerektiğini iyi bildiğiniz için yolunuzda daha hızlı ve emin adımlarla ilerleyeceksiniz.
Kısaca belirli dönemlerde işletme stratejinizi oluşturmanız, firmanız adına yapacağınız büyük bir iş ve değer olacaktır.
İş Planı Oluştururken
Bu noktada bence en etkili olan iki yöntemi paylaşmak isterim. Bu iki yöntem Simon Kingsnorth’in Dijital Pazarlama Stratejisi Kitabında oldukça net ve anlaşılır bir dille yazıldığı için oradan alıntı yaparak paylaşmak isterim.
Vizyona Dayalı Planlama
Stratejik planlamanın en yaygın bu yönteminde başlangıç noktası vizyon yaratmaktır. Bu yöntem stratejiyi ortaya koyarken, uygularken ve geliştirirken düşüncelerimize rehberlik eden mükemmel bir yol haritası çıkarır. Vizyonu yaratma sürecinde altı aşamalı bir süreci takip etmek gerekiyor:
1. Vizyonu belirleyin
2. Misyonu belirleyin
3. Öncelikli amaçlarınızı belirleyin
4. Amaca ulaşmak için özel stratejiler kurun
5. Stratejiyi tamamlayacak eylem planı kurun
6. Eylem planlarını yürütün, değerlendirin, geliştirin.
Gerçek Zamanlı Planlama
Modelde yapı eksikliği ve vizyona dayalı modele göre çok daha rahat olması sebebi ile bir model olmadığını savunanlar olmasına karşın gerçek zamanlı planlama doğru kullanıldığında işe yarar bir modeldir. Aslında bakarsanız hızla değişen dünya kurallarını düşününce, belirli periyotlar halinde (mesela ayda bir defa) planlarımızı gözden geçirmek, günün şartlarına uygunluğunu kontrol etmek, adına bir toplantı tertiplenebilir. İşte gerçek zamanlı planlama da nispeten böyle bir şeydir.
Sizlerde kendi amaçlarınız doğrultusunda sunduğunuz iş/hizmetlerinizin planını örnekler yardımı ile hazırlayabilirsiniz. Göreceksiniz, hazırladığınız emeğe ve harcadığınız zamanın karşılığını fazlası ile alacaksınız.
